"سر کلاس مطالعه بودیم که مدیر دبیرستان همراه با «شاگرد تازهای» در لباس شهری و با فراش، که نیمکت بزرگی با خود میآورد، وارد شد. آنها که خوابشان برده بود بیدار شدند و هر یک مثل اینکه در کار خود غافلگیر شده باشند از جا پریدند. مدیر به ما اشاره کرد که باز بنشینیم. سپس رو به معلم کرد و آهسته به او گفت: آقای روژه، این شاگردی است که به شما میسپارمش و به کلاس دوم میرود، اگر طرز کار و رفتارش رضایتبخش باشد به کلاس بزرگسالان که با سنش مقتضی است خواهد رفت."
این کتاب دریایی از مشاهدات و مطالعات دقیق روانکاوی است که به صورتی فشرده و به سبکی که درآنواحد باشکوه و زیبا و ساده و بیپیرایه است به رشتهی تحریر درآمده است. رئالیسم فلوبر در این اثر گیرا فقط یک گردهبرداری ساده از ظواهر سطحی نیست بلکه او در خصوصیات قهرمانان داستان خود بهقدری دقیق مطالعه کرده است که همهی ایشان با وجود ابتذال و حقارت ذاتی، کاملا مشخص و ممتاز جلوه میکنند و هر یک قابل دقت و امعان نظرند. خلق شخصیت مادام بواری بدون شک یکی از عالیترین موفقیتهای فلوبر است. از این کتاب، درسی عظیم گرفته میشود و آن پی بردن به خطر خانمانسوز سودایی و خیالپرست بودن است. ما میبینیم که وقتی افراد معمولی در زندگی حقیقی خود دستخوش سوداهای واهی و هیجانهای احساساتی فوق ظرفیت خود میشوند، چگونه به فساد و سقوط و بدبختیهایی که فاقد جنبهی عظمت و جلال است، سوق داده میشوند، از قضا جنبهی رمانتیسم فلوبر باعث شده است که تجزیهوتحلیل روح قهرمان داستانش گیراتر و جالبتر و مطمئنتر انجام گیرد و او به تشریح و توصیف این علت شاعرانه که به بوواریسم معروف شده فقط ازآنجهت توفیق یافته که آثار و علائمی از آن علت را در وجود شخص خود مشاهده کرده است. کتاب پیش رو توسط انتشارات مجید منتشر شده است.